ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ, ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΙΝΤΕΡΝΕΤ (ΑΡΘΡΟ)

 Ευχαριστώ το φίλο Νίκο που μου εδωσε την άδεια να δημοσιεύσω κείμενά του

19 Ιουνίου στις 6:21 μ.μ.

Μερικές φορές μου παίρνει χρόνια να συνθέσω μια άποψη γιατί μου λείπει επαρκής γνώση και ωριμότητα κατασκευής του επιχειρήματος. Το αισθάνομαι, αλλά δεν μπορώ να το εκφράσω επαρκώς.
Διαβάζοντας ένα άρθρο στην Καθημερινή βρήκα το παρακάτω σχόλιο ενός αναγνώστη:

"Δεν ανήκουμε στη Δύση, διότι προϋπάρχουμε αυτής. Δεν ανήκουμε στην Ανατολή, διότι επόμαστε αυτής. Έχουμε, ωστόσο, κοινές αξίες με τη Δύση αλλά και σημαντικές διαφορές. Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε ούτε τις διαφορετικές ούτε τις κοινές αξίες, έτσι ώστε να κτίσουμε ειλικρινείς σχέσεις με τη Δύση αλλά και άλλες σημαντικές χώρες. Η εισδοχή φερ' ειπείν στην Ε.Ε. είναι στρατηγικός στόχος και όχι ιδεολογικός, όπως αντιμετωπίζεται και από τον αρθρογράφο. Ειλικρινής σχέση με την Ε.Ε. είναι εφικτή και ευκταία επί τη βάση των κοινών αξιών, όπως το αίτημα για προσωπική και συλλογική ελευθερία και αξιοσύνη. Το πρόβλημα πάλι είναι ότι σήμερα δεν είμαστε κοινωνοί των Ελληνικών αξιών αλλά ούτε και των σύγχρονων παγκόσμιων αξιών και δεν έχουμε την παιδευτική ικανότητα να ξεχωρίζουμε ποιες σύγχρονες αξίες είναι σημαντικές και για μας και για τους άλλους λαούς ώστε να κτίσουμε τις συμμαχίες μας αναλόγως, με αμοιβαία ειλικρίνεια και όχι ιδεοληπτικά και με περιττές συγκρούσεις".

Μπορεί να διαφωνώ σε κάποιους πλατειασμούς, όπως για παράδειγμα για τις παγκόσμιες αξίες (ποιες ακριβώς είναι σε ένα κόσμο τόσο ετερόκλητο;), αλλά γενικά είναι μια πολύ δυνατή σύνθεση από τον ανώνυμο σχολιαστή. Διαβάζοντας το σκέφτηκα πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα με την διαδραστικότητα του Ίντερνετ. Υπάρχουνε τόσα πολλά φόρα, τόσα βήματα σχολιασμού και κριτικής που δίνεται πραγματικά μια απίστευτη δυνατότητα καλλιέργειας κριτικού πνεύματος. Δυνατές "πένες" ή πλέον πληκτρολόγια που ο καθένας μας έχει την ευκαιρία να βρει στο Ίντερνετ. Και δεν αναφέρομαι μόνο στους καθιερωμένους και φτασμένους συγγραφείς, δημοσιογράφους και κάθε λογής επιστήμονες που αρθρογραφούν, αλλά κυρίως στους ανώνυμους σχολιαστές (που μπορεί να είναι εμπειρογνώμονες στον χώρο τους), που σχολιάζουν και εκφράζουν διαφωνίες με εποικοδομητικό τρόπο και κριτική στάση, επιχειρηματολογώντας πολλές φορές πιο δυνατά από τους εκάστοτε συγγραφείς των άρθρων. 

Τέτοιοι σχολιαστές μάλιστα γίνονται συνήθως ιντερνετικοί ηγέτες, έχουνε το αναγνωστικό τους κοινό που τους ακολουθεί και πολλές φορές ξεπερνάνε κατά πολύ σε δημοφιλία τους κατά τα άλλα αναγνωρισμένους και καταξιωμένους αρθρογράφους. Πολύ ενδιαφέρον κοινωνιολογικά. Το πιο ενδιαφέρον όμως είναι ότι οι αναγνώστες έχουνε την ευκαιρία να διαβάσουν το άρθρο και τον αντίλογο, τα συμπληρώματα ή τις διορθώσεις εξειδικευμένων σχολιαστών, αποκτώντας με αυτόν τον τρόπο μια σίγουρα πιο ολοκληρωμένη γνώση και κρίση. Έχω δει μάλιστα πολλάκις αυθεντίες αρθρογράφους να κατακρημνίζονται και να εκθέτονται από τις αναλύσεις, τον λόγο, τις γνώσεις και τα επιχειρήματα σχολιαστών. 

Για μια πιο συνολική εικόνα του θέματος, στα προηγούμενα πρέπει να προστεθούν τα “ανεπίσημα” κανάλια γνώσης στα οποία συνδράμουν αυτοί/ές που δεν φέρουν ένα επίσημο επαγγελματικό τίτλο, αλλά πάραυτα κατέχουν ένα γνωστικό αντικείμενο ή επιστημονικό τομέα. Αυτά τα κανάλια ή οι γωνιές γνώσεις υπάρχουν σε διάφορους τόπους στο Ίντερνετ στα οποία συνδράμουν εξαιρετικά εξειδικευμένοι, καταρτισμένοι και χαρισματικοί πολλές φορές άνθρωποι με γραπτά κείμενα και οπτικοακουστικό υλικό. Είναι οι παθιασμένοι ερασιτέχνες της γνώσης, ανεπίσημοι πνευματικοί φάροι που βρίσκουν βήμα και εμείς μαζί τους ένα κοινό τόπο. Είναι ένας καινούργιος πνευματικός κόσμος, πιο πλούσιος από αυτόν που μεγάλωσε τόσο η γενιά μου, όσο φυσικά και οι προηγούμενες. Ένας κόσμος όπου όταν επιτρέπεται ο δημόσιος σχολιασμός η γνώση είναι ανοιχτή και ο διάλογος πλούσιος (και τα κέρδη για όλους μας πολλά). 

Υπάρχει φυσικά και ο αντίποδας, της συστηματικής αντιπληροφόρησης και αντιγνώσης σε επίπεδο αρθρογραφίας, και άλλα "ομιχλώδη" φαινόμενα που δεν θα επεκταθώ περαιτέρω. Θυμάμαι την εποχή που μεγάλωνα σαν έφηβος στις Σέρρες, οι δυνατότητες και οι ορίζοντες πρόσβασης στη γνώση, αλλά και η έκθεση διαφορετικών απόψεων και ιδεών ήταν καταδικασμένες σε ένα πολύ μικρό στενό πεδίο. Οι εφημερίδες και η τηλεόραση πολύτιμες μεν αλλά μονοδιάστατα, μονοδραστικά και ελιτίστικα μέσα. Από την άλλη σήμερα το στοίχημα είναι πώς θα ξεχωρίσεις από την πληθώρα αρθρογράφων και δυνατών σχολιαστών αυτούς που θα σου είναι χρήσιμοι, αυτά τα "δαιμόνια" που δε σε αφήνουν σε χλωρό κλαρί, που σε ξεβολεύουν κάθε μέρα με τα επιχειρήματα και τις γνώσεις τους.

Νίκος Μπ. και για την αντιγραφή Δήμος